Vanaf februari 2022 zorgt de oorlog in Oekraïne voor een grote instroom van Oekraïners in Nederland. Voor de opvang van Oekraïners is de nationale crisisstructuur opgestart. In maart 2022 hebben de veiligheidsregio’s van het kabinet de opdracht gekregen om de coördinatie en opvang voor Oekraïners te organiseren. Sinds 1 april 2022 hebben burgemeesters de wettelijke taak gekregen om te voorzien in de opvang van ontheemden uit Oekraïne. Dat doen zij op basis van het staatsnoodrecht. Burgemeesters moeten vanwege deze wettelijke taak in hun gemeente onder andere zorgen voor gepaste huisvesting, registratie in de Basisregistratie Personen, leefgeld, onderwijs en zorg.
Aanvullend op de gemeentelijke opvangcapaciteit bij Huize Bergen en landgoed Bleijendijk en de voorgenomen plannen bij Emmaus waar gedurende drie jaar 200 opvangplekken voor Oekraïners worden gerealiseerd doen we dit ook op de locatie Zorgpark Voorburg. Vught ontlast hiermee de regio, omdat wij dan ruim boven onze gemeentelijke taakstelling invulling geven aan deze opvangopgave. We verwachten eind 2023 in totaal bijna 340 opvangplekken (de taakstelling is 174) voor Oekraïense ontheemden te realiseren.
Concreet betekent dit dat we klaar staan om twee grote opvanglocaties te realiseren voor de meerjarige opvang van Oekraïense ontheemden, één op Zorgpark Voorburg en één bij Emmaus.
De opvang van vluchtelingen uit Oekraïne heeft duidelijke impact op diverse onderdelen van de bedrijfsvoering. Denk hierbij aan Burgerzaken voor de basisregistratie, Wegwijs voor de verstrekking van zak- en leefgeld, zorg voor onderwijs en het vervoer er naartoe, inzet van GGD en de inrichting en exploitatie van een drietal zorglocaties. Met gezamenlijke inspanningen is dit gerealiseerd.
De verantwoording van alle kosten is verspreid over de programma's en taakvelden. De kosten van publieke taken die door de opvang geïntensiveerd zijn, worden op de reguliere taakvelden verantwoord. Dit is conform de verslagleggingsvereisten uit BBV. Zo worden bijvoorbeeld de kosten voor leerlingenvervoer verantwoord op het taakveld Onderwijsbeleid en de kosten voor verstrekte zak- en leefgelden verantwoord op het taakveld Meedoen en economisch zelfstandig zijn.
Het grootste deel van de kosten betreft geen reguliere publieke taak. Deze verantwoorden we op het programma Besturen.
Bij zowel de businesscase Zorgpark Voorburg als Emmaus is gerekend op basis van de gesloten huurovereenkomsten. Voor de overige exploitatielasten is gerekend met de normbedragen uit het rekenmodel van het Rijk. Op basis van de ervaringscijfers 2022 is dit toereikend voor de werkelijke uitgaven, inclusief de bekostiging van het opgerichte projectteam.
Voor de opbrengsten is gerekend met de huidige normvergoedingen van het Rijk. Afhankelijk van de duur van de oorlog kan de opbrengst verschillen. Zowel de hoogte van de normvergoeding als duur van de opvang zijn risicofactoren in de exploitatie. Door de garanties van het Rijk zal in alle gevallen een kostendekkende exploitatie ontstaan.
Voor de rechtmatigheid van de forse uitgaven die op korte termijn gedaan worden, is het noodzakelijk de budgetten ter vaststelling in de begroting op te nemen.
Wij gaan voor de jaarlijkse lasten en baten, voor beide opvanglocaties, uit van de genoemde veronderstelde startdatum. Wij verwerken deze budgettair neutraal in onze meerjarenbegroting. Voor de locatie Zorgpark Voorburg is voor 2024 een budget van € 3.635.400 opgenomen en voor de locatie Emmaus een budget van € 6.059.000. Deze bedragen zijn gebaseerd op de bekostigingsregeling van het Rijk.